Bivši Bajdenov savetnik za evropska pitanja: Ako Tramp onemogući ulazak Crne Gore u NATO to će biti početak kraja alijanse

 Ne dešava se često da država koja ima manje stanovnika nego grad Vašington bude lakmus test za američku spoljnu politiku. To je, međutim, slučaj jer je trenutno u Senatu na čekanju Protokol o pristupanje Crne Gore NATO-u.

Podsjeća da je u decembru u Senatu falilo dva glasa da Protokol bude jednoglasno ratifikovan a da je senatski Odbor već dva puta dao zeleno svjetlo.

„Ako vođa senatske većine Mič Mekonel ponovo ne uspije da obezbijedi jednoglasnu podršku, može da uvrsti Protokol kao tačku u normalnoj proceduri o kojoj će glasati prozivkom. U tom slučaju, nesumnjivo dvije trećine senatora bi podržalo Protokol. Crna Gora bi onda pričekala da ratifikuju preostale države a završni korak u rukama je Donalda Trampa, američkog predsjednika – da potvrdi Pristupni protokol te da obavijesti ostale zemlje članice da je to uradio. Ali to ne mora da bude scenario koji će Bijela kuća da slijedi“, navodi se u tekstu Huffington post-a.

Podsjećaju da je Tramp NATO nazvao zastarjelom organizacijom a da je više puta izrazio divljenje prema ruskom predsjedniku Vladimiru Putinu i želju da sarađuje s Kremljom. Putin, koji je 2001. javno govorio o mogućnosti da Rusija uđe u NATO, sada proširenje Alijanse smatra prijetnjom.

Crna Gora ima malobrojnu vojsku, piše Helcel, koja broji 1.950 aktivnih pripadnika a na putu je da za odbranu izdvaja 2% BDP što je cilj NATO-a.

„Iako je po svim vojnim standardima gotovo nemoguće da Crna Gora bude prijetnja Rusiji, želja Moskve da ima veći uticaj na Balkanu i paranoja u vezi sa NATO, stvorili su problem maloj državi. Pro-NATO premijer Milo Đukanović je 2013. odbio predlog Ruske Federacije da osnuju vojnu bazu u Baru. S jeseni 206. je pokušan državni udar gdje je grupa pro-ruskih Srba pokušala da ubije Đukanovića i preuzme kontrolu nad Vladom“, piše Helcel.

Kremlj, dodaje, razumije geopolitičke posljedice ulaska Crne Gore u NATO jer „cijela sjeverna obala Mediterana bila bi NATO teritorija“.

„Hoće li sad Tramp, poštujući Putinove želje, da sugeriše lideru senatske većine da o crnogorskom Protokolu uopšte ne bi trebalo raspravljati? Bilo je slučajeva gdje su sporazumi „ležali u fijokama“ senatskog Spoljno-političkog odbora decenijama da bi na kraju bili povučeni.

Takav scenario je malo vjerovatan. Mekonel je oduvijek snažan podržavalac NATO-a. On je i žestoki branilac ustavne podjele moći. Ne postoje indikacije da bi Protokol mogao da „stavi u fijoku“.

Čak i da Senat podrži dokument, Tramp ima ovlašćenja da odluku vrati, što je malo vjerovatno da bi se moglo desiti. Veto SAD-a značio bi predaju liderske pozicije u NATO-u“, ističe se u tekstu Huffington post-a.

„U domaćoj politici, to bi predstavlju ozbiljnu konfrontacija Trampa i Kongresa gdje njegova partija ima većinu.

Međunarodno bi takav potez imao još veći uticaj jer bi odbacivanje kandidature Crne Gore značio okretanje SAD prema Rusiji i pristanak Vašingtona da Rusija ima sve veći uticaj na Balkanu “ ističe se u tekstu.

Na posletku, odbijanje Crne Gore da postane članica NATO-a predstavljalo bi kraj politike „otvorenih vrata“. Onda bi se države članice poput Poljske, Litvanije, Letonije, Estonije, koje su pod stalnom prijetnjom SAD-a, pitale da li bi Tramp poštovao Član 5. o kolektivnoj odbrani. „Bio bi to početak kraja Alijanse“, upozorava Huff.

U tekstu zaključuju da je Crna Gora zaslužila da bude u NATO-u te da bi Senat što prije trebalo da ratifikuje Protokol a predsjednik to da potvrdi; u suprotnom, pokazaće svijetu da će na spoljnu politiku SAD-a neviđen uticaj imati Kremlj.

(Antena M)