Konstituisane skupštine devet opština sa srpskom većinom na KiM. Posle 928 dana Srpska lista se vratila na vlast pored „kosovske zastave“ i slike Vjose Osmani

Na Kosovu i Metohiji konstituisane su skupštine devet opština sa srpskom većinom - u Severnoj Mitrovici, Gračanici, Štrpcu, Novom Brdu, Leposaviću, Zvečanu, Zubinom Potoku, Partešu i Ranilugu. Sednica u opštini Klokot biće naknadno zakazana, s obzirom na to da je u toj opštini održan i drugi krug izbora.

Na sednicama odbornici i novi predsednici opština dali su svečane izjave, čime su konstituisane skupštine lokalnih samouprava u novom sazivu.

Na lokalnim izborima koje su 12. oktobra organizovale privremene albanske vlasti u Prištini, kandidati za gradonačelnike Srpske liste pobedili su u svih 10 opština sa srpskom većinom.

Srpska lista je osvojila i većinu odborničkih mesta u tih 10 opština.

Na čelu četiri većinski srpske opštine na severu KiM od aprila 2023. bili su gradonačelnici Albanci, koji su izabrani na vanrednim lokalnim izborima nakon što su u novembru 2022. predstavnici Srba napustili privremene institucije zbog jednostranih i eskalatornih poteza Prištine i nepoštovanja sporazuma.

Izlaznost na tim izborima bila je manja od 3,5 odsto, a gradonačelnici Albanci koji su tada izabrani u zgrade opština ušli su uz pomoć tzv. kosovske policije.

Za vreme dok su oni bili na čelu lokalnih samouprava na severu Pokrajine, iseljene su srpske institucije iz zgrada u kojima su radile, izmenjeni nazivi ulica, uklonjene table sa nazivima naselja na ćirilici i postavljene table gde su nazivi prvo na albanskom jeziku, a potom na srpskom jeziku na latinici, često ispisani sa greškama.

Preuzeli vlast pored kosovske zastave i slike Vjose Osmani: Posle 928 dana Srpska lista se vratila na vlast

„Dugo smo čekali ovaj dan kada će naša opština imati legitimne i legalne predstavnike koji će raditi u interesu građana, poštujući sve zajednice u našoj opštini. Građani su na izborima pokazali u kom pravcu žele da opština radi i unapređuje uslove u kojima žive naši građani.“ Ove reči najstarijeg predsedavajućeg novog saziva SO Severna Mitrovica iz Srpske liste, kao i poruka gradonačelnika — „da zatvorimo jedno tamno poglavlje“ — najbolje oslikavaju atmosferu sa konstitutivnih sednica četiri severne opštine.

U svečanim salama opština Severna Mitrovica, Zvečan, Zubin Potok i Leposavić, danas u 11 časova održane su konstitutivne sednice na kojima su novoizabrani gradonačelnici i odbornici položili zakletve i preuzeli dužnosti. To je učinjeno uz promenjene simbole u opštinskim salama u odnosu na period kada je Srpska lista pre tri godine izašla iz istih.

Time je i formalno potvrđen povratak Srpske liste na lokalnu vlast, nakon gotovo tri godine bojkota institucija i 928 dana van sistema. Srpska lista preuzela je danas vlast pored kosovske zastave i slike Vjose Osmani.

Severna Mitrovica

Gradonačelnik Severne Mitrovice, kao i ostali odbornici, stavili su potpis na dokument sa novim opštinskim grbom i grbom „Republike Kosovo“.

Sednica je otpočela uvodnom reči najstarijeg odbornika u SO Severna Mitrovica iz Srpske liste, Siniše Lazića.

On je naveo da na samom početku sednice moraju da formiraju verifikacionu komisiju, čiji je zadatak, kako je kazao, da pregleda i potvrdi podatke za odbornike, u skladu sa odlukom CIK-a.

U pitanju je komisija koja broji pet članova, nakon čega je pozvao predstavnike stranaka da predlože svoje članove.

Po zakonu, kaže, Srpskoj listi pripadaju tri mesta – Nemanja Biševac, Gordana Savić i Veljko Orlović. Lider GI „Sever za Sve“ predložio je Sanju Stojković. Peto mesto pripalo je poslanici pokreta Samoopredeljenje, Aidi Ferati-Doli.

Utvrđeno je da je u sali prisutno 14 odbornika, koliko ih je i verifikovalo mandate, položili zakletvu i preuzeli dužnost, a nakon njega i sam gradonačelnik.

Radojević položio zakletvu

U svečanoj sali SO Severna Mitrovica, Milan Radojević i većinski srpski saziv odbornika položili su zakletvu i preuzeli dužnosti.

„Svečano izjavljujem da ću obavljati poverene dužnosti i izvršavati svoja ovlašćenja kao gradonačelnik opštine Severna Mitrovica, časno, verno, nepristrasno, savesno i prema zakonu, da bih omogućio uslove za miran i perspektivan život za sve“, kazao je Radojević.

Potom se obratio okupljenima u skupštinskoj sali:

„Do 2022. opština Severna Mitrovica bila je jedina multietnička urbana sredina na koju smo svi zajedno bili ponosni. U prethodnom periodu desile su se neke promene za koje građani nisu bili i jasno su iskazali svoju volju na ovim izborima. Uvaženi odbornici, dali su nam mandat da svi zajedno zatvorimo jedno tamno poglavlje, da radimo u interesu građana i opštine Severna Mitrovica. Verujem da ćemo svi zajedno našim građanima doneti prosperitet i da ćemo ponovo biti ponosni na tu multietničnost i suživot koji postoji u našoj opštini.“

Nakon govora, imenovao je Adrijanu Hodžić za svoju zamenicu.

Lider GI „Sever za sve“ prigovorio zbog prisustva policije u skupštinskoj sali

Sednica Skupštine opštine Severna Mitrovica kasnila je zbog produžene pauze, a neposredno pred nastavak usledila je zamerka predstavnika GI „Sever za sve“ na prisustvo policijskih službenika u civilu.

Marko Jakšić obratio se predsedavajućem Siniši Laziću navodeći da se oseća ugroženo:

„U ovom trenutku osećam se bezbednosno ugroženo zbog prisustva policije. Zamolite policiju da izađe odavde, zastrašuju nas, ne osećam se bezbedno.“

Nakon toga, dvojica odbornika govorila su na albanskom jeziku, ali bez obezbeđenog prevoda.

Poslanica Samoopredeljenja u Skupštini Kosova, Aida Ferati-Doli, uzvratila je da u sali, prema njenim rečima, nema policijskih službenika i da ne postoji razlog za strah.

„Svako od nas koji sedimo ovde dobio je poverenje za ono što predstavljamo, tako da pitanja tipa da li se plašimo ili ne nisu potrebna. Ovde smo da konstituišemo Skupštinu opštine Severna Mitrovica. Što se policije tiče, ja ne vidim niti primećujem da u ovoj sali ima policajaca. Nema razloga da se predsedavajući oseća ugroženo“, rekla je ona, prenosi Koha.

Odbornik PDK-a Emir Azemi pozvao je Jakšića da ne politizuje situaciju, dodajući da su svi tu da bi položili zakletvu.

Predsedavajući Lazić zaključio je da „nema potrebe za prisustvom neovlašćenih lica u maloj sali“.

Ipak, policijski službenici nisu napustili skupštinsku salu.

Danas su zakletve položili i novi gradonačelnik Zubinog Potoka, Miloš Perović izjavio je:

„Zaklinjem se, ili svečano izjavljujem, da ću obavljati svoje dužnosti i vršiti svoja ovlašćenja kao gradonačelnik opštine Zubin Potok časno, lojalno, nepristrasno, savesno i u skladu sa zakonom, kako bih obezbedio uslove za miran život za sve.“

Zvečan: Dragiša Milović preuzeo dužnost

U Zvečanu su i odbornici položili zakletve, nakon čega je Dragiša Milović preuzeo dužnost gradonačelnika. Na sednici je pročitana svečana izjava odbornika i gradonačelnika:

„Svečano izjavljujem da ću obavljati poverenu dužnost i izvršavati svoja ovlašćenja kao gradonačelnik opštine Zvečan, časno, verno, nepristrasno, savesno i prema zakonu, da bih omogućio uslove za miran i prosperitetan život za sve nas.“

Milović je potom poručio da je spreman na saradnju sa svim akterima koji, kako je naveo, rade na očuvanju stabilnosti u opštini:

„Spreman sam da sarađujem sa svim ljudima dobre volje koji su upravo na ovom zadatku očuvanja mira i prosperiteta naše opštine. Sarađivaću i sa predstavnicima misija po rezoluciji 1244 koji su na ovim prostorima – sa KFOR-om, UNMIK-om, EULEX-om, OEBS-om, sa institucijama u Prištini, sa MALS-om, sa kosovskom policijskom službom i sa vama, poštovani mediji – sve sa jednim zadatkom, da sačuvamo mir, jer mir nema alternativu. I poštovani odbornici, moramo da shvatimo da lokalna samouprava treba da bude servis našim građanima, da svako ko dođe u ovu opštinu bude dočekan sa osmehom. Vrata mog kabineta biće otvorena, da kažem, 24 sata, svih dana u nedelji, sve za dobrobit naših građana.“

Zubin Potok: Miloš Perović položio zakletvu

„Zaklinjem se, ili svečano izjavljujem, da ću obavljati svoje dužnosti i vršiti svoja ovlašćenja kao gradonačelnik opštine Zubin Potok časno, lojalno, nepristrasno, savesno i u skladu sa zakonom, kako bih obezbedio uslove za miran život za sve.“

Nakon polaganja zakletve, novoizabrani gradonačelnik Miloš Perović obratio se prisutnima:

„Kao novoizabrani gradonačelnik dugujem veliku zahvalnost našim biračima koji su nas podržali. Očekuje nas težak period. O daljim planovima opštine možemo više pričati nakon utvrđivanja činjeničnog stanja koje će utvrditi komisija. Želim da obavestim javnost da će moj zamenik gradonačelnika u narednom periodu biti Srđan Vulović. Pošto nas čeka ogroman posao, ne bih više hteo da dužim“.

Tokom sednice, Milija Biševac, odbornik ispred Srpskog narodnog pokreta, uručio je Peroviću zastavu Republike Srbije.

Naveo je da je to učinio jer je Perović tokom kampanje obećao da će srpska zastava biti vraćena na opštinu, sa koje ju je skinuo bivši gradonačelnik Izmir Zećiri.

Perović se zahvalio Biševcu i uputio mu poruku da je mogao biti rečitiji dok je bio odbornik u prethodnom sazivu SO Zubin Potok.

Nakon sednice – susret sa glasačima

Po završetku konstitutivne sednice, odbornici Srpske liste, zajedno sa Perovićem, uputili su se u prostorije stranke, gde su ih dočekali njihovi glasači.

Perović se okupljenima zahvalio na poverenju:

„Znamo kako smo prošli ovo“, rekao je, podsećajući na prethodne tri godine, uz poruku da se „nadamo da će biti bolje“.

„Zajedno ja sa mojim timom trudiću se da ispoštujem svakog od vas, kao što smo radili do sada“, dodao je.

Ujedno, poput ostalih opština, Leposaviću je novi-stari gradonačelnik Zoran Todić preuzeo dužnost.

Veliko interesovanje medija i međunarodnih misija

Sednice su pratile brojne novinarske ekipe, gotovo jednako brojne kao i odbornici, posebno u Severnoj Mitrovici. Prisustvovali su i predstavnici međunarodnih misija – OEBS-a, EULEX-a, UNMIK-a i diplomatskih predstavništava, posebno američke ambasade.

Mediji na albanskom jeziku još od jutarnjih sati ističu da su sve sale bile pripremljene sa simbolima „Republika Kosovo“ i naglašavali da „promena simbola neće biti dozvoljena“.

Svečane sednice održane su danas i u drugim opštinama sa srpskom većinom. Ukupno ih je devet, dok će 10. sačekati. Sednica u opštini Klokot biće naknadno zakazana, s obzirom na to da je u ovoj opštini održan i drugi krug izbora, gde je Srpska lista takođe odnela pobedu.

Povratak Srpske liste na Sever

Lokalni izbori održani 12. oktobra označili su povratak Srpske liste na političku scenu, nakon vanrednih izbora iz 2023. koje su Srbi bojkotovali.

Srpska lista sada ponovo preuzima upravljanje u četiri severne opštine – Severna Mitrovica, Zvečan, Zubin Potok i Leposavić – ali i u Gračanici, Štrpcu, Novom Brdu, Partešu i Ranilugu.

Time se završava period od gotovo tri godine u kojem su institucijama na Severu upravljali zvaničnici iz pokreta Samoopredeljenje, predvođeni Erdenom Atićem. Ovaj period obeležile su duboke političke tenzije, brojne bezbednosne krize i oštre podele između lokalne srpske zajednice i centralnih institucija.

(RTS, KoSSev)